Witajcie!

Wychodząc rano z domu i pakując wszystkie najpotrzebniejsze rzeczy pomyślałem, że dobrym tematem na dzisiaj będzie plecak. A że rok harcerski zbliża się...(doskonale wiadomo jak szybko), warto porozmawiać o dobrym plecaku na zbiórki. Takim mniejszym, podręcznym, który może posłużyć także jako dobre opakowanie na rzeczy do szkoły. Nie wiem, jakie są Wasze doświadczenia. Zasadniczo jest chyba tak, że albo zastanawiamy się nad tym, w co pakujemy, albo nie. Albo optymalizujemy, albo nie. Paradoksalnie nie wszystkim plecak leży na sercu (albo raczej na plecach) jednakowo, niektórzy użytkownicy zdają się nie dostrzegać wagi wyboru konkretnego modelu. zacznijmy od przeglądu. I historii. Plecak został wymyślony jako odpowiedź na potrzeby przemieszczania się. Aby uwolnić ręce i móc np. polować, należało wszystkie podręczne rzeczy związać w niewielki pakunek i zarzucić na plecy. Początkowo noszono ładunek na jednym pasku przebiegającym przez pierś, z czasem zaczęto używać pasów podobnych do dzisiejszych systemów nośnych, zakładanych na oba ramiona jednocześnie. W średniowieczu niezwykle popularne były kosze plecione z zielonej, świeżej i niekorowanej wikliny, „konopianki”. Służyły w większości przypadków jako pojemniki na plony czy zapasy. Chętnie używano ich również jako rodzaju sakw, troczonych na mule czy koniu. Mimo ogólnej trwałości miały pewną zasadniczą wadę – nie zabezpieczały w pełni przenoszonego ładunku przed wilgocią i były niewygodne (sztywne). Intensywnie zaczęto używać plecaków w XIX wieku, w okresie wzmożonego zainteresowania podróżami, odkryciami i badaniami przyrodniczymi.

PLECAKI WOJSKOWE

Profesjonalizacja plecaków nastąpiła wraz ze wzrastającymi potrzebami wojska. Zaczęto opracowywać konstrukcje trwałe i przede wszystkim praktyczne. Plecak wojskowy musiał być pojemny, ale drugiej strony kompaktowy – żołnierz najczęściej przemieszczał się razem z nim, również podczas bitwy. Praktyczny, ponieważ oporządzenie troczono najczęściej na zewnątrz, w pośpiechu i po to, by było łatwiej dostępne (np. menażka, płaszcz). Plecakiem, który stosowany jest przez harcerzy po dziś dzień, jest tzw. popularna kostka. Ogólny krój stosowany był w różnych armiach świata, zmianie ulegały materiały, z jakich był wykonany. I tak polski plecak wojskowy M1932 wykonany był z brezentu, z parcianymi naszyciami do troczenia oporządzenia. Szerokie pasy nośne zapewniały względną wygodę i służyły jednocześnie do podtrzymania ładownic na pasie głównym. Plecak posiadał jedną komorę główną. Ścianka przednia była dzielona od połowy i zabezpieczona dwoma bocznymi językami. W celu usztywnienia całości wkładano do ścianek bocznych cienkie deseczki.

Po wojnie plecak stosowany był w nieco zmienionej formie w LWP i ostatatecznie wycofany na początku lat 90., wraz z wprowadzeniem zasobnika wz 93. „Kostka” znana jest w różnych środowiskach do dnia dzisiejszego i dostępna w sprzedaży jako wycofany sprzęt wojskowy. Powiedziałem sporo o kostce, ale czy w istocie nadaje się na dobry plecak harcerski? Trudno powiedzieć. Jako konstrukcja jest to plecak „średni”. Wiele zależy od tego, jak rozmieścimy nasz ładunek, zwłaszcza od strony pleców. Znane mi są osoby, które potrafiły spakować się do tego plecaka na dłużej, niż 3 dni i nie był to zestaw ekstremalnie ograniczony. Generalnie do kostki powinniśmy pakować raczej rzeczy miękkie i płaskie. Zabezpieczenie ładunku nie należy do najbardziej efektywnych, ponieważ oprócz klapy głównej są to tylko dwa boczne języki spinane trokiem. Plecak nie jest więc najtrafniejszym wyborem w przypadku, kiedy planujemy przenosić drobniejsze przedmioty, chyba że zabezpieczone są większymi opakowaniami. Mogą po prostu wypaść podczas intensywnego marszu czy biegu harcerskiego. Jakość wykonania kostki jest zadowalająca, niektóre szwy mogą się osłabiać z racji czasu, jaki upływa od momentu wyprodukowania, a jest to często ok 40 lat. Jeżeli już decydujemy się na zakup, to zachęcam do znalezienia, mimo wszystko, wersji demobilowej, oryginalnej. Oryginalna kostka wyposażona jest tylko w dwa paski nośne z zawleczkami do przypięcia na szelkach taktycznych. Żeby przerobić plecak na szersze paski, szelki należy zazwyczaj dokupić osobno. Kostka nie traci popularności raczej ze względu na swoją historię, niż funkcjonalność, ale chyba warto ją polecić. Jeśli szukacie plecaka trwałego i niemal niezniszczalnego, to można pomyśleć o znalezieniu dobrego egzemplarza. Na zbiórki przyda się na pewno. W gruncie rzeczy potrzebne rzeczy można pakować zabezpieczone w mniejszych zasobnikach.

PLECAKI WOJSKOWO-TAKTYCZNE

I tak doszliśmy do lat 90., kiedy to stopniowo zaczęto wycofywać z użycia plecak, którego używano w mniej lub bardziej zmienionej formie w większości armii od przełomu XIX i XX wieku. Nowe typy sił specjalnych potrzebowały sprzętu, który będzie nie tylko niezawodny materiałowo, ale kompatybilny z zaawansowanym wyposażeniem. Liczne rozwiązania, jak paski MOLL, Camelbag, wygodne pasy biodrowe, zaawansowany system nośny, regulacje i zabezpieczenia mają zapewnić maksymalny komfort użytkowania podczas przeprowadzanych akcji i działań zbrojnych. Co właściwie oznacza przymiotnik „taktyczny”? To najwyższa funkcjonalność danego przedmiotu, który, używany w ekstremalnych warunkach, nie będzie stanowił niepotrzebnego obciążenia, ale cenną pomoc. Wyobraźmy sobie grupę komandosów, przeprowadzających skomplikowaną i wymagającą operację. W ich przypadku nie może być mowy o zbędnym czy przypadkowym wyposażeniu. Podobnie w skautingu. Bardzo często, zwłaszcza niedoświadczony harcerz, pakuje do plecaka mnóstwo niepotrzebnych przedmiotów, które w momencie próby zamieniają się w przykre, zbędne obciążenie. Współczesne plecaki taktyczne, których używa nie tylko regularna armia, pozwalają na pewną optymalizację, dobór i uporządkowanie. Jeżeli chodzi o plecaki 20/25 litrowe, do użytku codziennego, przodującymi producentami są firmy Janysport, Mil-tec, Helikon, Brandit, Condor.

Są to zazwyczaj propozycje w okolicach 150-200 zł, a więc dosyć przystępne. Wszystkie one charakteryzują się pewnymi stałymi rozwiązaniami, o których już nieco pisałem: kratownica MOLLE, która wypełnia większą część poszycia; usztywniane całkowicie bądź częściowo pasy nośne; pas biodrowy; komorę na zbiornik Camelbag; przelotki do montowania karabińczyków; troki boczne; możliwość rozbudowania o dodatkowe zasobniki. Współczesne plecaki są z pewnością lepiej przystosowane do zadań, aniżeli ich historyczni poprzednicy, choćby z racji stałego zamknięcia w postaci zamka błyskawicznego. Zostaliśmy postawieni przed pewnym wyborem – przestarzała, niekiedy mało funkcjonalna klasyka, czy też mało stylowa nowoczesność? Jedno można powiedzieć na pewno – używanie jednego, jak i drugiego modelu stanowi na pewno cenne doświadczenie, którym można dzielić się w zastępie czy drużynie. A takiej wiedzy nigdy za wiele:)

CZUWAJ!